نوجوانی دوره ای فوق العاده برای سرمایه گذاری تربیتی و روانی است

نوجوانی دوره ای فوق العاده برای سرمایه گذاری تربیتی و روانی است کادو دونی: هستند افرادی که نوجوانی خوبی نداشته اند اما در جوانی و بزرگسالی مسیر پربارتری را طی کرده اند، با این وجود این مورد از اهمیت جدی گرفتن نوجوانی نمی کاهد.



به گزارش کادو دونی به نقل از مهر، اولین نشست «نوجوان ایرانی»، با حضور رضا پورحسین، روان شناس و رئیس دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، محسن دنیوی، مدیر گروه سیاستگذاری پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی، صادق باطنی، رئیس مرکز کودک و نوجوان صدا و سیما و عباس جواهری، روان درمانگر و عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در سالن مهر حوزه هنری برگزار گردید. موضوع این جلسه که عصر روز گذشته برگزار شد، مروری بر یافته ها و رویکرد های پژوهشی و علمی حوزه نوجوان بود.
در اولین دقایق این برنامه مجید مجیدی، مدیر اندیشکده امید، با اشاره به اهمیت بیش از پیش موضوع نوجوانان در جامعه اظهار داشت: اینروزها مسئله نوجوانان به یکی از موضوعات پر بحث جامعه ما تبدیل گشته و افراد و نهادهای مختلف به آن می پردازند. وی با تشریح فعالیتهای اندیشکده امید در این زمینه اضافه کرد: کاری که ما در اندیشکده امید انجام دادیم، ناظر بر یک مرور راهبردی در عرصه نوجوان است.
او با اشاره به کتاب «نوجوان ایرانی» اضافه کرد: در این راستا کتاب نوجوان ایرانی با همکاری عباس جواهری و مطهره وکیلی در قالب یک مجموعه دو جلدی به چاپ رسیده است.
مجیدی در آخر اظهار امیدواری کرد و اظهار داشت: امیدواریم این اثر بتواند مورد استفاده محققان حوزه نوجوان قرار گیرد و به توسعه مطالعات علمی در این مورد کمک نماید.

آیا زندگی واقعا بازی است؟


محسن دنیوی، مدیر گروه سیاستگذاری پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی، اجرای اولین سخنرانی را به عهده داشت؛ او با اشاره به رواج گسترده مفهوم «گیمیفیکیشن» یا بازی وارسازی در جامعه اظهار داشت: عبارتی که اینروزها در جاهای مختلف شنیده می شود، گیمیفیکیشن است؛ تب فراگیری که همه ما را درگیر کرده و از محیط های آموزشی تا سایر حوزه های زندگی تسری پیدا کرده است. معلمان، دانش آموزان و حتی نهادهای مختلف تلاش می کنند رفتارها و روابط را در قالب بازی بازسازی کنند و تجربه ای متفاوت بسازند.
وی اضافه کرد: این مفهوم بصورت رسمی از سال ۲۰۱۰ وارد جامعه ما شده و اساساً ریشه آن در عرصه تغییر رفتار است. البته بازی قدمتی طولانی دارد و در اکتشافات دیرینه شناسی هم شواهد آن دیده می شود و همیشه قسمتی از زندگی بشر بوده است. اما در دوره مدرن، بازی از یک جزء ساده زندگی به یک افزونه جدی تبدیل شد؛ چونکه زندگی مدرن نوعی رنج پنهان را با خود حمل می کند و سرگرمی و بازی به انسان کمک می نماید از این رنج بسمت فراغت حرکت نماید. از اینجا دوگانگی میان کار و بازی شکل گرفت.
دنیوی با اشاره به تحولات دوره پسامدرن بیان نمود: در نیمه دوم قرن بیستم، بازی دیگر یک افزونه نبود بلکه به ضرورتی در زندگی تبدیل شد؛ تا جایی که امروز با مفهومی مواجه هستیم که زندگی به مثابه بازی تعریف می شود.
وی در این مورد به فیلم «بازیکن شماره یک» ساخته اسپیلبرگ اشاره نمود و اظهار داشت: یکی از جذابیت های بازیها این است که به انسان امکان بازسازی محدودیت ها و حتی بازسازی هویت خویش را می دهند. در گذشته مفهومی به نام «زندگی دوم» وجود داشت، اما امروز برای خیلی از افراد، هویت اصلی در دنیای بازیها شکل می گیرد.
مدیر گروه سیاستگذاری پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی در ادامه اظهار نمود: اگر همه چیز در دنیا تبدیل به بازی شود، انسان ها هم به بازیگر تبدیل می شوند و باید برای این وضعیت آماده بود. بازی وارسازی باعث نوعی رهایی از زندگی واقعی شده لذا کودکی و نوجوانی دوره های مستعدتری برای آن هستند. امروزه در بازیها آموزش، کار، ساختن و دریافت پاداش هم زمان رخ می دهد و تمامی کارها بصورت ریز قابل ارزش گذاری است؛ تا جایی که امکان دارد همه رفتارهای روزمره انسان در قالب بازی تعریف شود.
وی با اشاره به دستاوردهای این روند اظهار داشت: یکی از نتیجه های این نگاه، تغییر و طولانی تر شدن دوره نوجوانی است. امروز جوانانی را می بینیم که از نظر فیزیکی بزرگسال اند، اما رفتارشان شبیه یک بازیکن است؛ ساعت ها بدون خستگی بازی می کنند،، تا جایی که جسم شان را مورد تاثیر قرار میدهد. حال تصور کنید همین منطق به شیوه درس خواندن و زندگی روزمره تعمیم داده شود.
دنیوی تاکید کرد: این مسیر درحال پیموده شدن است، چونکه مفهوم «کنترل» در دنیای کنونی اهمیت زیادی دارد. در حالی که انسان در وضعیت های آسان و لذت بخش قرار می گیرد، مقاومت کمتری نشان میدهد و بدون درد همراهی می کند؛ کار می کند، ارزش گذاری می کند و ثروت انباشت می شود. در جریان بازی، انسان اراده خودآگاه خویش را از دست می دهد و آن چنان غرق می شود که حتی بدن خویش را فراموش می کند؛ نمونه هایی از این وضعیت در ایران هم مشاهده شده است. این پروسه کم کم و در وضعیتی نیمه آگاهانه رخ می دهد و می تواند انسان را از هویت انسانی خود دور کند.
دنیوی در جواب این پرسش که «آیا راه دیگری وجود دارد؟» اظهار داشت: بازگشت به زندگی واقعی و زیستن برای امر جدی و ارزشمند، تنها راه است؛ چونکه در آخر بازی، هیچ چیز باقی نمی ماند. باید رفتاری معکوس آن چه در بازی انجام می دهیم در پیش گرفت و پای چیزی ایستاد که ارزش زیستن و معنا بخشیدن به زندگی را داشته باشد.
وی در آخر با اشاره به فرمایش امام حسین(ع) «إنَّ الحیاةَ عقیدةٌ و جهادٌ» اظهار داشت: حقیقت زندگی چیزی نیست جز باور و تلاش خستگی ناپذیر در راه زندگی. اگر باور به لایه ای عمیق از وجود انسان وارد شود، دیگر نمی تواند بر خلاف آن عمل کند.
دنیوی همین طور به فیلم «نمایش ترومن» اشاره نمود و اظهار داشت: در این فیلم، شخصیت اصلی بدون آگاهی در یک استودیو زندگی می کند و دیگران بازیگرند؛ وضعیتی که بازیها هم می توانند برای کاربران خود ایجاد کنند، بگونه ای که فرد متوجه اعتباری بودن این امور نشود.

کنار هم قرار دادن کودک و نوجوان روانشناسانه نیست


رضا پورحسین، روانشناس و رئیس دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، سخنران بعئی این برنامه بود. او در این جلسه با نقد به کارگیری ترکیب «کودک و نوجوان» اظهار داشت: من با این ترکیب مسئله دارم و شاید دیگر ترکیبی علمی نباشد، چونکه نوجوانی مرحله ای است که از کودکی کَنده می شود. به این علت برخی تنها از واژه «نوجوان» استفاده می نمایند و باید با این ترکیب خداحافظی کرد.
وی با تکیه بر پیچیدگی جهان روانی نوجوانان اضافه کرد: ما می خواهیم وارد جهانی شویم که به ظاهر ساده است اما اصلاً ساده نیست؛ جهان روانی نوجوان. دوره نوجوانی، دوره چندرغبتی و گذار است؛ هم از نظر جسمی و هم از نظر عاطفی و هیجانی. این نوبت خیلی گذراست و نوجوان مدام از رغبتی به رغبت دیگر حرکت می کند. از خاصیت های این جهان میتوان به جست وجوی هویت مستقل، آزمون «من کیستم»، ترس از طرد شدن، رسیدن به تفکر انتزاعی و کشمکش میان استقلال و وابستگی اشاره نمود.
پورحسین با ارایه تعریفی از هویت خاطرنشان کرد: هویت یعنی آگاهی از مختصات خود در یک گروه. اگر فرد بداند در یک گروه چه جایگاهی دارد، می تواند این مختصات را به آینده هم تعمیم دهد. نوجوانی اما دوره تردید و تشکیک در هویت است؛ آینده بیشتر تخیلی است، وضعیت فعلی هم شفاف نیست و نباید انتظار داشت نوجوان در این نوبت هویت روشنی داشته باشد. اگر نوجوانی به وضوح بداند که کیست و چه می خواهد، در حقیقت کودکی و نوجوانی نکرده است.
رئیس دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، مهم ترین چالش امروز نوجوانان را مواجهه با رسانه ها دانست و اظهار داشت: ما در جهانی زندگی می نماییم که یک بخش آن واقعی و بخش دیگر مجازی است. نوجوان این دوگانه را بشکل دیگری می بیند و اعتقاد دارد بزرگ ترها در دنیای خودشان زندگی می کنند و وی در دنیای خودش. گاهی این وضعیت بصورت طنز بیان می شود، اما در عمل ما مدام بین این دو جهان درحال رفت وآمد هستیم.
وی با اشاره به وضعیت دوگانه جامعه ایرانی اضافه کرد: ما ایرانیها هم فردگرا هستیم و هم جمع گرا؛ در عاشورا جمع گرا و فردای آن فردگرا می شویم. این رفت وآمد میان جهانی صفر و یکی، بی انعطاف و بدون ریسک، با جهانی که نیازمند سازش و توکل است، نوعی «سوئیچ کردن» یا آن چه میتوان «سندرم پل شکسته» نامید را به وجود آورده است؛ چونکه ماهیت این دو جهان متفاوت می باشد و زندگی در بین آنها با زحمت و تنش همراه می شود.
پورحسین افزود: هرچه رفت وآمد فرد در فضای مجازی بیشتر باشد، حضور او روی این پل شکسته هم بیشتر است. این وضعیت را اگر به دنیای نوجوانی تعمیم دهیم، می بینیم نوجوان در فضایی صفر و یکی و کم انعطاف قرار دارد و از جانب بزرگ ترها هم تحت فشار است تا خویش را با این فضا تطبیق دهد؛ بنابراین با تنش های درون فردی مواجه می شود. در حقیقت، تکلیف نوجوانان در این نوبت بیش از آنکه با ما روشن باشد، با خودشان نامعلوم است.
وی در قسمت دیگری از سخنانش به شتاب فناوری اشاره نمود و اظهار داشت: نوجوانی دوره ای برزخی و همراه با کَنده شدن است و ما کار زیادی از دست مان برنمی آید، چونکه این جهان را خودمان ساخته ایم. در عین حال، دست کم می توانیم به نوجوانان فاصله گذاری را آموزش دهیم. نمونه ساده آن، رسم کنار گذاشتن تلفن همراه در دورهمی هایی مانند شب یلداست.
رئیس دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران در آخر با اشاره به وابستگی شدید به تلفن همراه اظهار داشت: در مطب پزشک یا بانک مشاهده شده که افراد حداکثر ۳۸ ثانیه می توانند بدون موبایل منتظر بمانند و این زمان در مترو به کمتر از ۲۰ ثانیه می رسد. کتاب اما سکون و آرامش ایجاد می کند، در صورتیکه اغلب افراد امروز در وضعیت استرس و فشار دائمی به سر می برند.

طبیعی است اگر نوجوان رستم و تختی را نشناسند


صادق باطنی، رئیس مرکز کودک و نوجوان صدا و سیما، سخنران بعدی بود. او در این جلسه با اشاره به تحولات عمیق نسلی در جهان امروز اظهار داشت: اتفاق مهمی در دنیا رخداده و آن ایجاد گسل هایی است که مصرف رسانه ای را به یک «بسته اجتماعی» تبدیل نموده است. نسل هزاره سوم، نسل زد، نسل اینترنت، زاده شدگان دنیای دیجیتال و دهه هشتادی ها، نسلی هستند که ارتباط کمی با دنیای ما دارند و شکافی عمیق میان ما و آنها به وجود آمده است.
وی اضافه کرد: این نسل، قهرمان و رؤیای خویش را از آن چیزی می گیرد که مصرف رسانه ای به او عرضه می کند. از آنجائیکه رسانه امروز الگوهایی مانند رستم یا جهان پهلوان تختی را به این نسل معرفی نمی کند، طبیعی است که آنها چنین شخصیت هایی را نشناسند.
رئیس مرکز کودک و نوجوان صدا و سیما، اولین و مهم ترین خاصیت نسل جدید را «تغییر ابزار شناختی» دانست و تاکید کرد: زمانی که ابزار شناخت انسان از دنیای مکتوب به دنیای دیجیتال تغییر می کند، انسانی که شکل می گیرد با انسان قبل از آن متفاوت خواهد بود. اولین پیامد این تحول، تغییر در هویت نسل جدید است.
باطنی در ادامه با طرح مبحث «موج کره ای»، به بررسی تأثیرات فرهنگی موسیقی های کره ای همچون گروه «BTS» پرداخت و نقش این جریان رسانه ای در فرهنگ سازی جهانی و اثرگذاری آن بر نسل جدید را مورد توجه قرار داد.

هیچ راهی وجود ندارد جز اینکه ما وارد جهان نوجوان شویم


عباس جواهری، روان درمانگر و عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، در این جلسه با تکیه بر ضرورت بازبینی در نحوه مواجهه با مسئله نوجوانان اظهار داشت: وقتی می خواهیم در رابطه با نوجوان صحبت نماییم، ابتدا باید ببینیم ما چه کسی هستیم که می خواهیم در رابطه با این مساله سخن بگوییم. پدر و مادرها، تصمیم گیران آموزش وپرورش، روان درمانگران کودک و نوجوان و سایر کنشگران این حوزه، هرکدام از جایگاه متفاوتی به نوجوان نزدیک می شوند و مهم می باشد بدانیم از چه منظری وارد این بحث می شویم.
وی اضافه کرد: برای فهم درست وضعیت نوجوان، باید دو مسئله را از هم تفکیک کنیم؛ نخست خود نوجوان و دوم محیط جدیدی که نوجوان در آن قرار گرفته است. اگر این دو را از هم جدا نماییم، بهتر می توانیم بفهمیم چه اتفاقی برای نوجوان رخ می دهد. نوجوان در موقعیتی بینابینی قرار دارد؛ نه کودک است و نه جوان، و همین وضعیت، کار را برای کسانیکه با او تعامل دارند دشوار می کند. در رفتار نوجوان هم زمان میتوان نشانه هایی از کودک و بزرگسال دید؛ از غلبه احساس بر منطق گرفته تا تصمیم های تکانشی.
جواهری با اشاره به برداشت های رایج از نوجوانی اظهار داشت: وقتی از برخی والدین می پرسند نوجوان چیست، پاسخ می دهند «پدر ما را درآورده و تازه نگران غرایزش هم هستیم». این نگاه مرا به یاد داستان «فیل در تاریکی» در مثنوی مولوی می اندازد؛ هرکس از زاویه ای به نوجوان نگاه می کند. در سطح جهانی هم گاه با نوجوانان بگونه ای برخورد می شود که گویی باید فقط مراقب بود تا بزرگ شوند و از کنار این نوبت عبور کنند، در صورتیکه یک نکته اساسی در این نگاه مغفول مانده است.
وی افزود: سنین نوجوانی، سنینی خیلی جدی و تعیین کننده است، چونکه جوانی و بزرگسالی ما بشدت تحت تأثیر دوران نوجوانی قرار دارد. نوجوان در این نوبت در «حالِ شدن» است؛ هورمون ها بیدار شده اند و در کنار آن، فضای مجازی و هوش مصنوعی هم حضور پررنگی دارند. اتفاقاتی که هر فرد در نوجوانی تجربه می کند، الهام بخش مسیرهایی است که در بزرگسالی انتخاب می کند.
این عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با تکیه بر اهمیت سرمایه گذاری در این نوبت اظهار داشت: نوجوانی یک دوره فوق العاده برای سرمایه گذاری تربیتی و روانی است. البته هستند اشخاصی که نوجوانی خوبی نداشته اند اما در جوانی و بزرگسالی مسیر پربارتری را طی کرده اند، در عین حال این مساله از اهمیت جدی گرفتن نوجوانی نمی کاهد.
جواهری در قسمت پایانی سخنان خود به پژوهش های انجام شده در عرصه هوش مصنوعی اشاره نمود و اظهار داشت: ما دو پژوهش در این مورد انجام داده ایم که یکی از آنها به رابطه عاطفی با هوش مصنوعی می پردازد. هوش مصنوعی بعد از اینترنت، تغییرات عمیقی به وجود آورده و خیلی از تحولاتی را که اینترنت و شبکه های اجتماعی رقم زدند، به تنهایی تشدید کرده است. هیچ راهی وجود ندارد جز اینکه ما وارد جهان نوجوان شویم؛ چونکه مسئله خیلی جدی تر از آن چیزی است که تصور می نماییم.
در پایان این جلسه، از کتاب «نوجوان ایرانی» پرده برداری شد. بطور خلاصه اما در دوره مدرن، بازی از یک جزء ساده زندگی به یک افزونه جدی تبدیل شد؛ چراکه زندگی مدرن نوعی رنج پنهان را با خود حمل می کند و سرگرمی و بازی به انسان کمک می نماید از این رنج بسمت فراغت حرکت کند. وی ضمن اشاره به وضعیت دوگانه جامعه ایرانی افزود: ما ایرانیها هم فردگرا هستیم و هم جمع گرا؛ در عاشورا جمع گرا و فردای آن فردگرا می شویم. این عضو هیات علمی دانشگاه تهران با تأکید بر اهمیت سرمایه گذاری در این نوبت عنوان کرد: نوجوانی یک دوره فوق العاده برای سرمایه گذاری تربیتی و روانی است.
1404/09/24
09:33:07
5.0 / 5
8
تگهای خبر: آرامش , آزمون , آموزش , رسانه
این مطلب کادودونی را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۳ بعلاوه ۳
کادو
پربیننده ترین ها

پربحث ترین ها

جدیدترین ها

كادو دونی

فروش انواع کادو

کادو دونی، هدیه ای برای هر لحظه ، سورپرایزهای به یادماندنی

kadodooni.ir - حقوق مادی و معنوی سایت كادو دونی محفوظ است