مؤلف دو كتاب درباره قیام تاریخی ۱۵ خرداد
فعالیتهای فرهنگی و هنری برای شناساندن قیام ۱۵ خرداد به مردم ناکافی است
به گزارش کادو دونی، از تهران مؤلف دو کتاب در رابطه با قیام تاریخی ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ اعتقاد دارد که حق مردم دیار ۱۵ خرداد استان تهران ادا نشده و فعالیتهای فرهنگی و هنری برای شناساندن قیام ۱۵ خرداد به مردم، اندک و گاها بدون حمایت مسؤلان است.
علیرضا مهدی زاده بیشتر از ۳۳ سال سابقه فعالیتهای مطبوعاتی، فرهنگی و هنری با تألیف ۹ عنوان کتاب، ازجمله دو کتاب «بهارِ سُرخ» و «۱۵ خرداد ۴۲ چرا و چگونه؟» در رابطه با قیام تاریخی ۱۵ خرداد را در کارنامه خود دارد که به واسطه قرار گرفتن در سالروز این قیام با وی به گفتگو نشستیم.
وی ضمن اشاره به کتاب هایی که در مورد قیام مردم دشت ورامین در ۱۵ خرداد نوشته است، اظهار داشت: کتاب «بهارِ سُرخ» در خرداد ۱۳۹۱، در چارچوب ۱۳ فصل منتشر گردید که فصل اول به کلیات قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، فصل دوم به ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در پیشوا، فصل سوم به ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در ورامین، فصل چهارم به ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در محمدآباد عرب ها (جوادآباد)، فصل پنجم به ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در باقرآباد قرچک، فصل ششم به ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در شهرری، فصل هفتم به ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در تهران، فصل هشتم به ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در قم، فصل نهم به ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ استان تهران به روایت اسناد ساواک، فصل دهم به زندگینامه بعضی از شهدای ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، فصل یازدهم به واکنش ها و خصوصیت های قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، فصل دوازدهم به نتایج، درس ها و نتایج ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ و فصل سیزدهم به ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ به روایت تصاویر پرداخته است.
مهدی زاده افزود: باآنکه حرکت چشم گیر مردم در شهر های تهران، قم، شهر ری و... به واسطه دستگیری امام خمینی(ره) در شامگاه ۱۴ خرداد ۴۲، شاه را مجبور به کشتار بیرحمانه مردم قیام کننده کرد، اما این قیام در ورامین آن موقع و شهرستان های ورامین و پیشوا و قرچک فعلی، نِمود بیشتری یافت؛ قیام کفن پوشان از صحن مطهر امامزاده جعفربن موسی الکاظم(ع) واقع در پیشوا و پیوستن سیل خروشان مردم جوادآباد و ورامین به آنها و حرکتشان به سمت تهران زمینه ساز خشم رژیم ستمشاهی به مردم شریف و انقلابی این منطقه و کشتار بیرحمانه ده ها زن و مرد بر روی پل باقرآبادِ قرچک شد.
وی ادامه داد: این اثرِ مختصر، بیشتر برای آشنایی قشر نوجوان و جوان کشور که تنها نام ۱۵ خرداد ۴۲ را شنیده اند، نگاشته شده و نکات مهمی هم در آن مراعات شده تا به بهترین وجه بتواند برای این قشر فهیم، مُثمرِ ثَمَر و مفید باشد؛ نخستین نکته ای که مدنظر قرار گرفته، روش خاطره گویی و روایی قیام ۱۵ خرداد ۴۲ در نقاط مختلف است؛ دومین نکته، خلاصه گویی و تلاش بر عدم ملال و خسته نکردن خوانندگان است؛ سومین موردِ مدنظر قرار گرفته شده هم ساده گویی و حتی المقدور عرضه مفاهیم برخی کلمات نامأنوس و غیرقابل فهم برای نوجوانان و جوانان عزیز است؛ چهارم اینکه تصاویری هر چند اندک از این قیام خونین و مردمی، برای آشنایی خوانندگان محترم با حال و هوای آن روز تاریخ ساز و درک صحیح نحوه مقابله دژخیمان پَهلَوی با مردم قیام کننده، در فصل سیزدهم پیوست شده تا در مجموع، کتابی کامل – به زعم محققان و مؤلفان این کتاب – تقدیم شود.
مهدی زاده خاطرنشان کرد: دراین میان، باید اعتراف کرد که ریشه ها، ابعاد، پیامدها و نتایج قیام تاریخی ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ حتی در صدها جلد کتاب مفصل هم نمی گنجد و احتیاج به کالبدشکافی های دقیق تر و بیشتر دارد؛ باآنکه تابحال صدها جلد کتاب پرارزش در این خصوص انتشار یافته و سایت های اینترنتی مختلفی هم به نوبه خود، در بیان ابعاد و ریشه های این قیام خونین کوشیده اند.
وی افزود: محققان و مؤلفان این اثر، به همراه مجموعه فعالان و مشاوران انتشارات مختلف، کتاب «بهارِ سُرخ» را به نشانیِ قرار گرفتن تاریخ این قیام در ماه پایانی فصل بهار و به یاد شهدای گلگون کفن ۱۵ خرداد ۴۲ که خیلی از آنها غریبانه در اماکنی مانند مسگرآباد، حتی شبانه مدفون شدند و تعدادی هم هیچگاه اثری از جسم مطهرشان یافت نشد، به این نام، مُزین کرده اند.
این پیشکسوت رسانه ای استان تهران درمورد کتاب «۱۵ خرداد ۴۲ چرا و چگونه؟» هم بیان نمود: این کتاب شامل هفت فصل است که فصل اول به وقایع مرتبط سال ۱۳۴۰، فصل دوم به سال ۱۳۴۱، فصل سوم به سال ۱۳۴۲ تا پیش از قیام، فصل چهارم به قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، فصل پنجم به بیانات امام خمینی(ره) در مورد قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، فصل ششم به بیانات مقام معظم رهبری در مورد قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ و فصل هفتم به مسابقه کتابخوانی اختصاص دارد.
وی ادامه داد: نگارش این کتاب با هدف تشریح روز قیام مردم نبوده و تنها به چرایی و چگونگی وقوع این قیام تاریخی، آنهم از مقطعی مشخص، می پردازد؛ روشی که برای نگارش این کتاب در نظر گرفته شده، تنها سیر تاریخی وقایع و اتفاقاتی است که از آغاز سال ۱۳۴۰ روی داده و منجر به قیام انقلاب ساز ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ شده و با این روند، هیچ تحلیل خاصی بر روی این وقایع ارئه نشده تا خوانندگان فهیم این کتاب، علاوه بر آشنایی با ظلم و فساد و تبعیض رژیم ستمشاهی، به صورت مستقیم با فریبکاری شاه و سیر تاریخی منتج به این قیام آشنا گردند.
مهدیزاده توضیح داد: در این سیر تاریخی، چگونگی مرجعیت مقبول و شایسته شدن و رهبری قیام توسط امام خمینی(ره) از سال ۱۳۴۰ به بعد، روند دوستی ایران با آمریکا و رژیم غاصب صهیونیستی و همینطور روابط ایران و کشورهای اروپایی بلوک شرق و غرب همچون شوروی سابق، نشان دادن اوضاع وخیم اجتماعی و اقتصادی در ایران و اعتراف شاه و مسؤلان ارشد کشور به وجود فقر و فساد و تبعیض در کنار فساد مالی-اداری در دستگاه حاکمیتی هم در این مرور تاریخی به خوبی نمایان است.
وی افزود: اعتراف مدیران دولتی و شاه به ناگوار بودن اوضاع اقتصادی و فرهنگی کشور در دوران حکومت پهلوی ها، مبارزات سیاسی روحانیت، دانشجویان و روشنفکران در مقابل ظلم شاه و دستگاه حاکمه را بیشتر توجیه می کند؛ فریب دادن و سرگرم کردن جوانان با حربه هایی مانند ایجاد کاخ جوانان، وعده ساخت استادیوم جوانان و دادن آزادی هایی به آنها؛ عوامفریبی شاه و درباریان با بازدید از مناطق محروم تهران و برخی شهرستان ها و همینطور بازداشت صوری مقامات فاسد دولتی و نظامی در امور مالی و اقتصادی هم در کنار ریخت و پاش های شاه و درباریان و تفریحات سلطنتی آنها به چشم می آید.
نویسنده کتاب «۱۵ خرداد ۴۲ چرا و چگونه؟» اظهار داشت: در این نوشتار، نشان دادن اوضاع معیشتی مردم در آن سال ها و وابستگی مطلق ایران به کمک های بلاعوض و وام های خارجی، علیرغم درآمدهای سرشار نفتی، عدم خودکفایی کشور را بیان میکند که در همین روند، ثروت بی حد و حصر مالی، جواهراتی و املاکی خاندان پهلوی هم بیان شده تا بر عوام فریبی خاندان سلطنتی تاکید شود.
وی ادامه داد: حضور پررنگ خاندان پهلوی در قاچاق موادمخدر که دو نمونه بزرگ آنها در ۲۶ آبان و ۱۴ آذر ۱۳۴۰ بیان شده، دست شاه را در اینگونه موارد هم رو می کند که شاید بتوان اوضاع وخیم انواع فساد و فحشا در ایران آن روز را که مورد اعتراض علما و مراجع شیعه و مردم متدین کوچه و بازار بود، به همین نوع حضورهای پررنگ شاهنشاهی گره زد.
مهدیزاده بیان نمود: عوام فریبی مذهبی توسط شاه و حکومت ستمشاهی هم بارها در این روند تاریخی بیان شده و در مقابل، فضای عمومی مذهبی کشور در آن سال ها گفته شده است؛ از طرفی نقش ارزشمند بازاریان، معلمان، اساتید دانشگاه، دانشجویان و دانش آموزان هم در شکل گیری مبارزات ضد استبداد و فساد و زورگویی آن سالها بیان شده است.
این محقق قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ افزود: تاراج اموال و سرمایه های ایران و هدیه میراث فرهنگی کشور به پادشاهان و حکام بیگانه هم همچون موارد خیانت آمیز رژیم پهلوی بوده که چند نمونه در آن سالها دیده می شود؛ از طرفی، اطلاعات و نقشه های شوم ساواک که ناشی از ترس «سازمان اطلاعات و امنیت کشور» از مرجعیت امام خمینی(ره) و رهبری ایشان و علمای دیگر بود، به صورت برجسته در این سیر تاریخی مشاهده می شود؛ البته دوگانگی شریعتمداری (یکی از مراجع تقلید آن زمان) که در مقطعی (۲۹ اردیبهشت ۱۳۴۲) مدعی مرجعیت تام بود، برخی اوقات با نمایندگان دولت مراوده داشت، شاه را عامل خیانت ها نمی دانست و فقط دولت را مسئول می دانست، هم عنوان شده است.
وی خاطرنشان کرد: دراین میان، روند تصویب قانون «اصلاحات ارضی» که توسط مراجع عظام و علما، طرحی برای فریب مردم، غیر قانونی و غیر شرعی تعبیر شد، تصویب قانون «انجمن های ایالتی و ولایتی» که با مخالفت امام خمینی(ره) در کنار مراجع و بزرگان دینی و سیاسی روبرو شد و رفراندوم فرمایشی شاه برای اصلاحات (انقلاب سفید) که بنا به علل گوناگونی همچون حذف قرآن از قانون و استفاده ابزاری از زنان، با مخالفت شدید بزرگان و علمای مذهبی روبرو شد، همگی زمینه ساز قیام تاریخی ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ محسوب میشوند که شرح همه این موارد در این کتاب، به صورت روزشمار آمده است.
مهدیزاده تاکید کرد: شاه دو روز پس از نهضت ۱۵ خرداد، قیام مردم را بلوا و اقدامی وحشیانه و نتیجه اتحاد «ارتجاع سرخ و سیاه» نامید و تلاش کرد تا آنرا به خارج از مرزها و کسانی همچون «جمال عبدالناصر» رئیس جمهور مصر نسبت دهد؛ البته سستی ادعاهای شاه بر هیچ کس پوشیده نبود و برخلاف ادعاهای مکرر شاه، عناصر چپ و کمونیست ها نه تنها هیچگونه مشارکتی در این قیام نداشتند، بلکه حزب توده و دیگر کمونیستهای ایران در نوشته ها و مواضع خویش، به تکرار تفسیر رادیو «مسکو» و روزنامه های شوروی از وقایع ۱۵ خرداد می پرداختند؛ استقلال تمام عیار قیام ۱۵ خرداد آنچنان برملا و فاحش بود که اینگونه اَنگها نمی توانست کمترین صدمه ای بِدان وارد سازد.
وی افزود: نخستین سالگرد این قیام، با صدور بیانیه‌ی مشترک امام خمینی(ره) و دیگر مراجع تقلید و بیانیه های جداگانه‌ی حوزه های علمیه گرامی داشته شد و به عنوان روز عزای عمومی ارائه شد تا ۱۵ خرداد ۴۲ مبدأ انقلاب اسلامی مردم ایران در بهمن ۱۳۵۷ لقب بگیرد.
مهدیزاده تاکید کرد: رژیم ستمشاهی تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، دیار ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ را تحت بایکوت عمرانی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی خود قرار داده بود و متأسفانه از سال ۱۳۵۷ تابحال هم علیرغم تمام همت و تلاش حاکمیت و دولت های جمهوری اسلامی، کمبودهای مهمی همچون آب آشامیدنی و کشاورزی، راه ها و جاده ها، حمل و نقل عمومی همچون مترو، تخت های بیمارستانی و... بسیار به چشم می آید که باید رفع گردد.
وی اظهار داشت: در قسمت فرهنگی و هنری هم نه تنها مشکلات عدیده سخت افزاری و نرم افزاری زیادی در این دیار مشهود است، بلکه عدم تکمیل فضاهای فرهنگی مصوب و کلنگ زده شده مانند فرهنگسرای پیشوا یا هبه دو سه ساله دو فرهنگسرای ورامین و قرچک برای دو نهاد انتظامی و قضایی در اوایل دهه ۹۰ شمسی و عدم بازپسگیری آنها که بیشتر از ۱۰ سال طول کشیده، از نقاط ضعف است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب