توسط نشر نو؛
ترجمه اتحادیه های کارگری و خودکامگی در ایران چاپ شد
کتاب اتحادیه های کارگری و خودکامگی در ایران نوشته حبیب لاجوردی بتازگی با ترجمه ضیاء صدقی توسط نشر نو منتشر و راهی بازار نشر شد.
به گزارش کادو دونی به نقل از مهر، کتاب «اتحادیه های کارگری و خودکامگی در ایران» نوشته حبیب لاجوردی بتازگی با ترجمه ضیاء صدقی توسط نشر نو منتشر و راهی بازار نشر شده است. نسخه اصلی این کتاب سال ۱۹۸۵ توسط انتشارات دانشگاه سیراکوز در آمریکا انتشار یافته است.
حبیب لاجوردی نویسنده این کتاب متولد سال ۱۳۱۷ در تهران، درگذشته به سال ۱۴۰۰ در واشنگتن، فارغ التحصیل دانشگاه های ییل و هاروارد و دارای دکترای اقتصاد از دانشگاه آکسفورد بود. لاجوردی سال ۱۳۴۸ با همکاری هیأت علمی مدرسه تجاری هاروارد «مرکز ایرانی مطالعات مدیریت» را در تهران تأسیس و تا سال ۱۳۵۴ در آن تدریس کرد. این مرکز در سال ۱۳۶۱ به دانشگاه امام صادق تغییر نام داد. لاجوردی بعد از انقلاب ۵۷ از ایران رفت. مهم ترین کار او، پایه گذاری و مدیریت پروژه تاریخ شفاهی ایران در مرکز مطالعات خاورمیانه دانشگاه هاروارد است که از سال ۱۳۶۰ شروع شد.
مولف کتاب، هدف از نوشتن آنرا بررسی فراز و نشیب توسعه سیاسی ایران از راه نگاه بر یک جنبه از رشد سیاسی عنوان کرده است. بدین سان به زبان ساده او تلاش داشته پیدایش اتحادیه های کارگری را از سال ۱۲۸۵ تا سال ۱۳۴۲ بررسی کند. چون اتحادیه های کارگری ابزار مناسبی برای سنجش توسعه سیاسی هستند. لاجوردی می گوید در دوره های برخورداری از آزادی های سیاسی، اتحادیه های کارگری اولین نهادهایی بودند که در صحنه سیاسی ایران پدیدار می شد و هرزمان که اختناق سیاسی باردیگر مسلط می شد، اول اتحادیه های کارگری بود که سرکوب می شد و سپس نوبت سرکوب مطبوعات و قوه مقننه، احزاب سیاسی و جمعیت های صنفی و قوه قضائیه و سایر مراکز مستقل از قدرت می رسید.
لاجوردی معتقد بود ایران سال ۱۳۵۷ از بسیاری جهات با ایران نیم قرن قبل از آن تفاوت های آشکار داشت. طی نیم قرن تحولات اقتصادی و اجتماعی عمده ای، خصوصاً در شهرها، به وجود آمد که همچون آنها، می توان به نیرومند شدن دولت مرکزی، ایجاد نظام آموزشی که به میلیونها کودک سواد آموخت، وضع قوانین برای اعتلای حقوق بانوان، راه اندازی جاده ها و کارخانه ها و پیشبرد مدرنیزاسیون اشاره نمود. لاجوردی در جمع بندی خود می گوید از دهه ۱۳۰۰ به بعد، ایران به دستاوردهای اقتصادی و اجتماعی شایان توجهی نائل آمد. اما وقتی ضلع سوم مثلث توسعه، یعنی ضلع سیاسی آن، وضع متفاوتی دارد. برای اینکه بعد از ده ها سال توسعه اقتصادی و اجتماعی نه فقط بلوغ سیاسی پدیدار نشد بلکه آن تجربه سیاسی هم که دستاورد انقلاب مشروطه سال ۱۲۸۵ بود و تا اواسط دهه ۱۳۰۰ استمرار نامنظمی داشت، در بازه زمانی حکومت رضاخان پهلوی کمابیش از دست رفت.
نویسنده کتاب پیش رو، در پی کشف علت این مساله بوده که چرا گروه هایی از کارگران ایرانی مقابل حکومت سابق و دموکراسی غربی و غرب به پا خاستند. او می گوید سالیان دراز کارگران ایران، و بیشتر کسانی که آگاهی سیاسی داشتند، در بردباری و مدارا با اوضاع سیاسی ظرفیتی معقول از خود نشان دادند اما بعد از دوره ای نه چندان طولانی، به دولت مشروطه و انتخابات پارلمانی و وعده های هیأت حاکمه و دوستی ایالات متحد و بریتانیای کبیر بدبین شدند.
ضیاء صدقی مترجم کتاب پیش رو هم، متولد سال ۱۳۱۵ است. وی در جوانی همزمان با شروع فعالیت جبهه ملی دوم از اعضای مؤثر جامعه سوسیالیست های نهضت ملی ایران شد. او بعد از انقلاب از ایران خارج شد و در امریکا به تحصیل در رشته فلسفه پرداخت. چند سال بعد هم بعنوان یکی از پژوهشگران اصلی پروژه تاریخ شفاهی ایران با لاجوردی همکاری کرد. وی در سال ۱۳۷۶ از دنیا رفت.
مطالب کتاب «اتحادیه های کارگری و خودکامگی در ایران» در ۱۰ فصل تدوین شده که به ترتیب عبارت اند از: «فصل اول: پیدایش جنبش کارگری»، «فصل دوم: تولد باردیگر اتحادیه های کارگری»، «فصل سوم: سال های درگیری ۱۳۲۵-۱۳۲۳»، «فصل چهارم: سرکوب اتحادیه های کارگری حزب توده ۱۳۲۸-۱۳۲۵»، «فصل پنجم: نفوذ اتحاد شوروی در جنبش کارگری»، «فصل ششم: نفوذ انگلستان در جنبش کارگری»، «فصل هفتم: نفوذ کارفرمایان در جنبش کارگری»، «فصل هشتم: ظهور و سقوط اتحادیه های تحت کنترل دولت ۱۳۳۲-۱۳۲۵»، «فصل نهم: کارگران بی اتحادیه ۱۳۴۲-۱۳۳۲» و «فصل دهم: نفوذ انگلستان و امریکا در جنبش کارگری».
در قسمتی از این کتاب می خوانیم:
بی توجهی سنگدلانه دولت مرکزی و مبارزه جویی رهبران محلی (برخوردار از حمایت شوروی) روی هم سبب شد که درخواست خودمختاری آذربایجان مطرح شود. پیشه وری، چنانکه پیش تر اشاره شد، در دوره انقلاب روسیه در آن کشور زندگی می کرد و کمونیست پرشوری شده بود. وی در سال ۱۲۹۹ بعد از بازگشت به ایران یکی از رهبران حزب کمونیست ایران و سردبیر روزنامه حقیقت شد. چندی بعد از آن دستگیر گردید و دوره حکومت رضاشاه را در زندان به سر آورد.
پیشه وری بعد از رهایی از زندان در سال ۱۳۲۰، یکی از پرشورترین و بی پرواترین مدافعان آذربایجان شد و علاقه ژرفی به وضع زندگی مردم زادگاه خویش از خود نشان داد. در فروردین ۱۳۲۴، پیشه وری در سلسله مقالاتی که در روزنامه آژیر منتشر نمود به تشریح امور غم انگیز آذربایجان پرداخت.
کارخانه پشمینه در آستانه تعطیل بود و هشتصد کارگر در آستانه بیکاری. با بسته شدن کارخانه فرشبافی بوالقاسم جوان چهارصد تن شغل خودرا از دست دادند. از آنجائیکه مدارس و معلمان آذربایجان قلیل بودند کودکان ۱۲ ساله بجای این که به مدرسه بروند برای دو ریال دستمزد روزانه کار می کردند. با اینهمه، پیشه وری باور داشت که بهتر است کمک کنند تا کارخانه ها باز شود و کودکان را استخدام کند تا آنان بتوانند دست کم چند ریالی به دست آورده گرسنه نمانند. پیشه وری درباره کارفرمایان نوشت:...
این کتاب با ۴۷۷ صفحه، شمارگان ۷۷۰ نسخه و قیمت ۱۸۰ هزار تومان انتشار یافته است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب