مجموعه غزل دلجویی نقد شد کتاب مهربانی که خواندنش لذت بخش است کادو دونی: مراسم نقد و بررسی کتاب دلجویی اثر مصطفی تبریزی با حضور سیدوحید سمنانی، مبین اردستانی، سیدعلی لواسانی، علیرضا نورعلیپور و علیرضا میرزایی، در خانه ادبیات بهار اجرا شد. به گزارش کادو دونی به نقل از مهر، مراسم نقد و بررسی کتاب «دلجویی» اثر مصطفی تبریزی با حضور سیدوحید سمنانی، مبین اردستانی، سیدعلی لواسانی، علیرضا نورعلیپور و علیرضا میرزایی، در خانه ادبیات بهار اجرا شد. «دلجویی» کتابی است که از تمامی غزل های آن لذت بردم وحید سمنانی در آغاز این جلسه درباره ی مجموعه غزل «دلجویی»، اظهار داشت: قرار شد در این کتاب تعریف نکنیم. من قبل از آن که کتاب را برای دوره آگاه عرضه کنند، در شهرستان ادب آماده می کردیم تا منتشر نماییم. یکی از بزرگ ترین توفیقاتی که این کتاب دارد خلق و خوی شاعر است. فارغ از آن چه که دوستان خواهند گفت، من کتاب را خواندم و آمدم تا بی طرفانه درباره ی کتاب صحبت کنم. دیدم انصافا وقتی کتاب را می خوانم لذت می برم. کتاب که انتشار یافت، من کتاب را بصورت فیزیکی مرور نکردم. ولی در هیأت کتاب که مرور کردم، بیشتر لذت بردم. سمنانی اضافه کرد: این کتاب با وجود این که نمی توانیم بگوییم کتاب همه چیزتمامی است، کتابی است که میتوان ادعا کرد شما می توانید با خیال آسوده آنرا باز کنید و از هر غزلی که آمد لذت ببرید. این اتفاق بزرگی است که امروزه در مورد خیلی از شعرها و کتاب ها صادق نیست. من سال قبل آثار جشنواره فجر را داوری کردم و باید بگویم آثار فاجعه آمیز بود. تعدادی از کتاب ها بسیار وحشتناک بود؛ با وجود اسم های موجهی که روی کتاب بود. اسم موجه بود ولی متن داغان. یعنی دریغ از یک غزل که تو را نگه دارد و بگویی این کتاب را یک دفعه دیگر بخوانیم. اما درباره ی این کتاب منصفانه بگویم که این کتاب، کتابی است که می توانم ورق بزنم و از تمامی غزل ها لذت ببرم. لزوما عمه غزل ها به یک اندازه نیستند، بیت ها هم فراز و فرودهایی دارند، اما بیت های فرازمند این غزل ها آنقدر هستند که می توانند این شعرها را در خاطره ما سنجاق کنند و ما از خواندن شان لذت ببریم. وی اضافه کرد: این کتاب، کتاب مهربانی است که به عقیده من مخاطب می تواند بخرد و پشیمان نشود از این که برای آن هزینه کرده است. واقعاً همینطور است. بیت های فراوانی را تیک زدم که می شود درباره ی آنها صحبت کرد، چون مهندسی ساخت شان مهندسی بسیار مهربانانه ای است. با وجود این که تکنیک دارد، تکنیک خودش را اصلا به رخ نمی کشد. زبان شعرها اصلا زبان سرکشی نیست، ولی آنقدر هم رام نیست که به هرکسی سواری بدهد. باید حتماً شعرشناس باشی تا لذت ببری. این شاعر اظهار داشت: خود مصطفی تبریزی در یکی از غزل ها می گوید «دل نجیبم اگر بی نظیر دوران نیست /ولی شبیه به آن لااقل فراوان نیست». این بیت شرح حال من درباره ی این کتاب است، چونکه معتقدم مثل این مجموعه غزل، فراوان نیست. شگفتا که جسارت استفاده شاعر از کلمات خیلی فراوان است ولی این کلمات اصلا زبر و برنده نیستند. کلمه ناخوش «کرگدن» چقدر خوش نشسته بود. یکی از جیزهایی که خیلی در روزگار خودمان می شنویم این است که این شعر قافیه اش «ان است» و این قافیه نقس ندارد و پیر است و شعر را کهنه می کند. در این مجموعه دو سه غزل است که با قافیه «ان است» شکل گرفته است و می بینیم چقدر صمیمی و خوب است. نوع بهره مندی شاعر از کلمات و لحظات دم دستی خیلی خوب است. مثل همین پایه میزی که جوانه زده است. یعنی جیزی که همه ما می بینیم ولی شاعر به آن نگاه تازه ای دارد. من حس می کنم شعر امروز ما از دید های نو درحال تهی شدن است. بیشتر شعرهای ما محصول سنت نویسی هستند؛ قبل از این چه گفته اند؟ ما هم همان را بنویسیم. من در این کتاب احترام به سنت ها را می بینم اما این جسارت برای عبور از آنها هم هست. و این جای آفرین دارد. شاعر بعضی وقت ها حرف «ندا» را فراموش کرده است در ادامه علیرضا نورعلیپور درباره ی شعرهای کتاب «دلجویی»، اظهار داشت: به آقای تبریزی عرض کنم که منتقد ناگریز از دخیل کردن سلیقه اش در نقد است. اما باید تا حد ممکن آنرا مهار کند و به حداقل برساند. ما در نقد ادبی بعضی وقت ها اشتباه عمل می نماییم و در خیلی از جلسات، شیوه نقد اصولی نداریم. شیوه نقد یا ذوقی یا تجربی است. من تلاش می کنم اگر نقدی صورت می گیرد، بصورت مصداقی نقد کنم و خیلی سلیقه ای صحبت نکنم. نورعلیپور اضافه کرد: من از کلیات شروع می کنم. حس می کنم این کتاب حاصل دست یک شاعر است. یعنی چه؟ یعنی این کتاب اندیشه واحد دارد که برای یک مجموعه شعر خیلی باارزش است. نبود آن بی ارزشی نیست؛ یک شاعر امکان دارد خودش را در شخصیت های مختلف قرار دهد و شعر بگوید و اصلا نمی شود به او خرده گرفت. امروز امکان دارد شاعر یک جهان بینی داشته باشد و فردا یک جهان بینی دیگر. مادامی که خلق زیبایی کند، در هر دنیا و قالبی که باشد، مورد احترام است. وی اضافه کرد: من احساس می کنم در این مجموعه شاعر می تواند وسواس های زبانی اش را بالا ببرد. مثلاً در شعر صفحه ۹ شعر «تلقین» از نظر زبانی نمی دانیم شاعر به حرف ندا اعتقاد دارد یا نه؟ «ببند پنجره ها را چشم! / به طرف خلوت ندا وا شو». «پر از صداست جهان ای گوش!» اینجا می بینیم شاعر به استفاده از حرف ندای «ای» معتقد می باشد. جلوتر در یکی دو بیت دیگر و شعرهای دیگر هم حرف ندا حذف گردیده است که شعر را سخت خوان می کند. منتقد بعدی مبین اردستانی بود. اردستانی اظهار داشت: این کتاب شخصیت دارد. «دل نجیم اگر بی نظیر دوران نیست / ولی شبیه به آن لااقل فراوان نیست». این شعر، شعری است که شگرد و تکنیک می شناسد ولی از زندگی آمده است. شاید بسامد بعضی شگردها در کتاب زیاد نباشد، ولی گوناگونی آنها نشان داده است که شاعر گفتن را بلد است و با گفتن زیسته است ولی زندگی برای او اصالت دارد. اردستانی اضافه کرد: شاعر در این شعرها دقایق ارجمندی می سازد؛ «ببخش، باز نگفتم که دوستت دارم / زبانم از دل بیچاره تازه کارتر است». به قول اهل موسیقی آقای مصطفی تبریزی تازه گام صدایش را پیدا کرده است و خوشا بر ما که مقرر است از این پس بیشتر از او بشنویم. با غزل های تازه ای که پس از این مجموعه شعر نوشته است و من آنها را شنیده ام، می توانم بگویم در ادامه هم مجموعه غزل جانانه ای از او خواهیم دید و شنید. از قوت آگاه ها تا کم توفیقی شاعر در وزن های کوتاه سپس سیدعلی لواسانی ضمن اشاره به جایگاه نقد در ادبیات، اظهار داشت: مدت هاست چیزی ذهنم را مشغول کرده است؛ این که یک منتقد می تواند به جایی برسد که سلیقه اش هم برای ما ملاک باشد؟ مثلاً یک نفر مثل علامه شفیعی کدکنی که هم شاعر خوبی است، هم ادیب است، و هم آنقدر کتاب خوانده است که دیگر یک چشمش نمی بیند. آیا چنین کسی برای ما ملاک است؟ کمی که گذشت، دیدم نه. مثالش؟ سرکار خانم محترم پیش استاد کدکنی شعری خوانده بود و استاد ذوق کرده بود و بعد به آقای مرتضی امیری اسفندقه گفته بودند «مرتضی! این دختر شهید را سپردم به تو که شاعر خیلی خوبی است». همین خانم بعدها در دیدار شاعران با رهبر انقلاب هم شعر خواند و شعر ضعیفی هم خواند و کتابش هم از آن ضعیف تر بود. پس یک جاهایی اصلا و ابدا رفتن به نظر شاعران و منتقدان شاخص هم راهگشا نیست. لواسانی اضافه کرد: نکته اول من درباره ی اسم کتاب است. دلجویی سه تا مفهوم دارد؛ «تسلی»، «مهربانی و نوازش» و «مرغوبیت». این رندی شاعر است. خود مصطفی تبریزی هم از جهاتی شبیه قیصر است. هم خیلی مسلط است، هم اصلا اهل گردن کشی و غرور نیست. بعضی دوستان را داریم که می گویند «این بیتت خوب نیست، می خواهی کدام بیت خوب است؟». بعد یک غزل از خودشان می خوانند و گوش حاضران را خراش می دهند. ولی آقای تبریزی اینطوری نیست. هم متواضع است، هم قدر و اندازه خودش را می شناسد و می داند. به عقیده من نام کتاب هم همین گونه است. وی اضافه کرد: آگاه های خیلی خوبی دارد. اگر ۴۰ تا غزل در کتاب است، ۳۰ تا از شعرها آگاه خوبی دارند و این نقطه قوت خوبی برای شاعر است. آگاه خوب یعنی روی خوش نشان دادن به میهمان و بعد پذیرایی خوب تر. البته گاهی از یک آگاه خیلی خوب به یک بیت دوم و سوم معمولی می رسیم که خوب نیست. لواسانی با اشاره به اینکه شاعر در وزن های طولانی خوب عمل کرده، اظهار داشت: با این همه شاعر در وزن های کوتاه توفیق زیادی ندارد. همین طور شاعر بعضی وقت ها بیش از اندازه مهربان است. آنقدر لطیف است که گاهی برای من قابل پسند نبود. من دوست دارم گاهی وقت ها شاعر زمخت باشد و بجای قیصر بودن، منزوی باشد. البته این نظر شخصی من است. به طور خلاصه و این جای آفرین دارد. امروز امکان دارد شاعر یک جهان بینی داشته باشد و فردا یک جهان بینی دیگر. سرکار خانم محترم پیش استاد کدکنی شعری خوانده بود و استاد ذوق کرده بود و بعد به آقای مرتضی امیری اسفندقه گفته بودند مرتضی! منبع: كادو دونی 1404/07/29 11:00:33 5.0 / 5 7 تگهای خبر: ادبیات , انتشار , جشن , جشنواره این مطلب کادودونی را می پسندید؟ (1) (0) تازه ترین مطالب مرتبط عبد کریم روایتی از زندگی آیت الله میرزا عبدالکریم حق شناس ادبیات دفاع مقدس باید چگونگی ایستادگی انسان را روایت کند انتشار کتاب نوجوانان بدون مرز روایتی از رسالت جهانی نسل انقلاب حافظ از عرفان خراسان تا غزل شیراز، سیر جاودان روح ایرانی نظرات بینندگان در مورد این مطلب نظر شما در مورد این مطلب نام: ایمیل: نظر: سوال: = ۵ بعلاوه ۳