شاعری که اسم دخترش را نیما گذاشت!

شاعری که اسم دخترش را نیما گذاشت! کادو دونی: فریدون توللی مدتی شیفته نیما بود، اولین شعر نو خودرا تحت تأثیر «افسانه» نیما گفت و به خاطر علاقه شدیدش به پدر شعر نو فارسی، نام دخترش را «نیما» گذاشت، اما در دوره ای دیگر به شعر کهن روی آورد.


به گزارش کادو دونی به نقل از ایسنا، فریدون توللی در سال ۱۲۹۸ در شیراز به دنیا آمد. پدرش از طبقه اعیان و اشراف شیراز بود و به خدمت دیوانی و پیشکاری میرزاابراهیم قوام اشتغال داشت. دوران طفولیت فریدون در محله ای به نام «باغ نصریه» (خیابان مشیر فاطمی سابق) گذشت. در شش سالگی (۱۳۰۴) مادرش را از دست داد و به همراه تنها خواهرش، شرایط سختی را از سر گذراند. فقدان مادرش که شاعر بود، سبب شد که او به روماتیسم قلبی مبتلا شود. از یازده سالگی طبع شعرش شکوفا شد و اشعارش مورد تحسین قرار گرفت. فریدون تحصیلات مقدماتی (دبستان نمازی) و متوسطه را در شیراز گذراند. دکتر مهدی حمیدی شیرازی، از استادان مشهور ادبیات وی در دبیرستان سلطانی (شیراز) بود. بعد از گرفتن دیپلم، فریدون به تهران آمد (۱۳۱۷) و در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، دیرینه شناسی خواند. بعد از گرفتن لیسانس در ۱۳۲۵ به شیراز برگشت و در اداره فرهنگ استخدام شد.
توللی در همین سال ۱۳۲۵ که مقارن با وقایع سوم شهریور و اشغال ایران از طرف متفقین است، در روزنامه فروردین قطعاتی به نام التفاصیل در پوسته ای از طنز و هجو می نویسد که مورد توجه قرار می گیرد؛ قطعات التفاصیل، برای نخستین بار (۱۳۲۲) در روزنامه «اقیانوس» (به امتیاز ابوتراب بصیری و مدیریت دکتر حمیدی شیرازی) در ستون فوائدالادب منتشر گردید. از شهریورماه همان سال، قطعات التفاصیل در روزنامه «فرودین» که به همت عبدالله عفیفی و جعفر ابطحی در شیراز انتشار می یافت، منتشر گردید.
چاپ قطعه ذیمقراط در روزنامه حزب توده که در آن به قوام السلطنه، نخست وزیر وقت حمله کرده بود، توللی را به شهرت بسیار رساند. توللی بعدا در قطعه «گلبانگ بند» علت انشعاب و کناره گیری خودرا از حزب توده بیان می کند و در سال ۱۳۲۸ به شیراز منتقل می شود و در اداره کل فرهنگ فارس در امور دیرینه شناسی به کار اشتغال می ورزد. در سال ۱۳۲۹ مجموعه اشعار نوقدمایی خودرا به نام «رها» منتشر می کند.
اشعار همین دفتر تاثیرات بسیاری بر شاعرانی چون نادر نادرپور، فروغ فرخزاد، نصرت رحمانی، محمدرضا شفیعی کدکنی، منوچهر آتشی و مابقی گذاشت. اصالت اصلی کارهای توللی در اشعار «مریم» و شعرهای لطیف و تغزلی «کارون» و «باستان شناس» است.
علاقه به نیما یوشیج موجب شد که توللی نام دختر خودرا «نیما» بگذارد. او پس از چاپ کتاب های «نافه»، «پویه»، «شگرف» و به خصوص دفتر شعر «بازگشت» از شعر نیمایی و مانیفست نیما فاصله گرفت. او دراین خصوص نوشته است: ««افسانه» و قطعات پراکنده دیگری از نیما یوشیج در «منتخب آثار هشترودی» و «مجله موسیقی» منتشر شده بود که در جای خود تازگی ها و زیبایی هایی هم داشت. ولی ذوق شیرازی سرشت من، دنباله روی از آن شیوه نوظهور را نمی پسندید. برای اینکه نیما یوشیج که سپس نیز با اختلاف سبک سخن، از دوستان هم شدیم، از چشم من به بت شکن جسوری می مانست که چکش به دست، اصنام دیرین بتکده ای کهن سال را بر خاک ریزد و بی آنکه سخنی چند در ناپیدایی خداوند و یکتایی وی بازگوید، پرستندگان آن هیاکل دیرباز را، به دامن بهتی عظیم رها کند. تردید نیست که من در آن هنگام، ویرانگری نیما را که وجه اشتراکی هم با احساس من داشت، کاری پرارج می شمردم، ولی نمونه های شعری او را، ازآن جهت که به کلامی سست و ابیاتی معلول و پیوندی خارج از دستور زبان سروده شده بود، شایسته آن نمی دانستم که در برافراشتن کاخ رفیع شعر امروز «طرح تجدید بنا» قرار گیرد.
از ین جهت، بعد از گفت وگوهای دراز و دوستانه ای که در تهران میان من و وی در پیوست، هر یک سرِ خود گرفتیم و هنگامی که من به سال ۱۳۲۸ دست به کار طبع مجموعه شعر «رها» شدم، ضمن اثبات لزوم برگشودن راهی تازه در سرودن شعر، روش سخن سرایی نیما را دراین خصوص به دلیلهای استوار رد کردم.»
فیض شریفی در کتاب «فریدون توللی» از مجموعه «شعر زمان ما» نوشته است: نیما، توللی را خوش استقبال و بدبدرقه می دانست که او و نادرپور یکی از مدلهای او را که میان قدیم و جدید است، یا نوقدمایی است، سرمشق کار خود قرار می دهند و کارهای به دورانداخته او را وسیله پیشرفت کارشان محسوب کرده اند.
توللی از آن جایی که زبان فرانسه می دانست، شعرهای بودلر را به خوبی خوانده بود و با او همذات پنداری می کرد. موتیف های اشعار او تنهایی، تاریکی، وحشت، شهوت، لذت، گناه و ضرباهنگ مدام و دلهره آور مرگ است.

توللی در شعر «ملعون» در مجموعه «نافه» و شعرهای دیگر خود با بیانیه هایش، خودرا به تمام با بودلر فرانسوی که واژه مدرن را برای اولین بار به کار برد، مقایسه کرد و سردمدار شعر ایران نامید؛ ولی واقعیت امر این است که فریدون توللی شاعری بود که با صیانت از خط و خطوط اشعار قدما، تغییرات و تک مضراب هایی در وزن و قوافی و قالب های شعر فارسی ایجاد کرد و در قالب های چارپاره و اشعار مستزادگونه و نیمایی از نظر شکل و محتوا تا حدود زیادی متاثر از فضای عاطفی و قالب ترکیب بندگونه روایی و نمایشی «افسانه» نیما و اشعار رمانتیک گرای شاعران فرانسوی بود.

شعرهای «افسانه » نیما و «مریم» توللی نقاط عطف یا محل پرش شعر کهن به سوی شعر رمانتیک بود. این دو شعر مفصل همه گرایش هایی است که عشق «دگرسانی» را به نمایش می گذارد که حذف عنصر زن مثل «افسانه و مریم» در روابط عاشقانه را مغایر با اعتلای حیات واقعی تلقی نمی کند.

توللی تا همین جا هم که آمده بود برایش کافی بود. او با زبان سخته و شسته رفته اش، مضامین عاشقانه و اجتماعی آن زمانه را نشانه رفته بود. طبایع مردم در آن زمان هنوز با زبان غریب نیما با شعرهای «کار شب پا» و «مرغ آمین» اخت نبودند.

توللی، خانلری، نادرپور، نصرت رحمانی و مشیری و غیره اذهان معتاد و سنتی را به شعر نو و بعدا به شعر نیما اخت و سازگار کردند.
بی گمان کتاب «التفاصیل» و «رها» برای زمانه خود و حتی حال راهگشا بوده اند و می توان گفت «التفاصیل» پس از «گلستان» سعدی و «مرزبان نامه»، بهترین اثر در نثر و نظم است و در طنز هم کاری به غایت قابل توجه است. توللی یک انسان چندپیشه بود. او شاعر، نویسنده، روزنامه نگار، طنزپرداز، موسیقی دان، سیاست مدار و عتیقه شناس بود.
فریدون توللی در ۹ خرداد ۱۳۶۴ به دیار خاموشان پیوست و در حافظیه به خاک سپرده شد؛ خودش می گوید:

من از پیش حافظ، نخسبم به مرگ
هراسم از آن گردن افراز نیست
چو این جسم خاکی، فرو شد به خاک
روان بر فلک، جز به پرواز نیست.»




منبع:

1404/03/11
10:33:29
5.0 / 5
48
تگهای خبر: ادبیات , انتشار , رمان , زیبایی
این مطلب کادودونی را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۴ بعلاوه ۴
کادو
پربیننده ترین ها

پربحث ترین ها

جدیدترین ها

كادو دونی

فروش انواع کادو

کادو دونی، هدیه ای برای هر لحظه ، سورپرایزهای به یادماندنی

kadodooni.ir - حقوق مادی و معنوی سایت كادو دونی محفوظ است