تاملاتی در باب موزیك ویدئوی جنجالی این روزها؛
پاره سنگ یراحی ضدجنگ است یا ضدزندگی؟
به گزارش كادو دونی ویدئو كلیپی جنجالی به نام پاره سنگ فضای فرهنگی و رسانه ای این روزهای ایران را تحت تاثیر قرار داده است. آیا مهدی یراحی به دفاع مقدس توهین كرده است؟
خبرگزاری مهر- گروه فرهنگ - حمیدرضا بوالی
"چه كسی واقعا زنده است؟ اگر تنها شرط زنده بودن ما متعهد كردن خودمان با چنان حدت و شدتی باشد كه ما را به ورای زندگی صرف می برد، چه؟ -اگر آن بمب گذار شهادت طلب فلسطینی، درست در لحظه عمل به معنای موكد كلمه زنده تر باشد از آن تازه به دوران رسیده ی نیویوركی كه دارد در ساحل رودخانه هودسن می دود تا تناسب اندام خویش را حفظ كند، چه؟
بدین ترتیب بزرگترین بازنده در چسبیدن به زندگی در مقابل همه آرمان های متعالی، خود زندگی واقعی است. آنچه زندگی را واجد زیستن می كند، همان مازاد زندگی است، وقوف بر اینكه چیزی هست، كه به خاطر آن آدمی حاضر است، زندگی خویش را به خطر اندازد(می توان این مازاد را آزادی، شرافت، عزت نفس، خودآیینی و غیره نامید.) و مازادی كه انسان را از حیوان اعتراف كننده به موجود اجتماعی و سیاسی بدل كرده و گفتار و نوشتار را واجد حیات و حقیقت می كند و در نهایت به سیاست، مبارزه و مقاومت در مقابل سلطه منتهی می شود، چون كه «تنها» وقتی واقعا زنده ایم كه به استقبال این خطر می رویم.
اسلاوی ژیژك/به برهوت حقیقت خوش آمدید/فتاح محمدی،، نشر هزاره ی سوم۱. این روزهای فضای فرهنگی كشور تحت تاثیر موزیك ویدئویی جنجالی از مهدی یراحی خواننده جوان پاپ است كه در آن به اعتقاد عده ای به فضای ۸ سال دفاع مقدس توهین شده است. مهدی یراحی در این ویدئو كلیپ كه در نوع خود به شكلی قابل توجه و متفاوت تصویری شده است، نشانه های آشكاری به كار برده است كه اذهان نشانه پرست ایرانی را خیلی زود به سمت و سویی می كشد كه بوی اعتراض به هر نوع جنگی همچون جنگ ۸ ساله ایران و عراق از آن بلند می گردد. علاوه بر اینكه یراحی در كلماتی كه ترانه اش استفاده می نماید به شكل صریحی ادامه جنگ را باعث نابود شدن نسلی دیگر از ایرانی ها می داند. نشانه های كلاه روسی و بازوبند نازی خود یراحی در این كلیپ هم به شدت حاشیه ساز شده است و مشابه سازی جنگ ایران با حركات هیتلر و نازی ها یا هر نوع معنای مقابله كننده با تاریخ ۸ ساله جنگ ایران و عراق را یادآوری می كند. این ویدئو كلیپ در ایام اخیر به باعث این دلایل یا دلایلی مشابه با آن به شدت مورد هجوم قرار گرفته است و كار حتی به شایعه تاییدنشده ممنوع الفعالیتی مهدی یراحی هم كشیده شده است.در لابه لای متن ترانه و تصاویری كه او برای كلیپش برگزیده است استراتژی آشكاری وجود دارد كه او و ویدئو كلیپش را شایسته ملامتی عمیق كند: تنها به یك دلیل؛ ایمان آوردن به گزاره بسیارپرطرفدار اما بسیار خطرناك تقدیس صرف زندگی و لغو حضور مازاد زندگی در جامعه ای كه در شرایطی جنگی قرار دارد۲. آیا مشكل كلیپ مهدی یراحی ضدجنگ بودن آن است یا بازیگوشی های بچه گانه ای كه او با المان های جنگ و نازی ها و مسكن مهر و آلودگی هوا و.... انجام می دهد و نیش و كنایه هایی كه بار وضع موجود می كند؟ اگر این نشانه ها و این محتوا در چارچوب كمی هوشمندانه تر و حرفه ای تر انجام می شد شاید یراحی را در فضایی كه موزیك پاپ ایرانی همچنان به دنبال معشوق گم شده نازلی است كه قهر است و جواب اس ام اس نمی دهد؛ شایسته تقدیر هم می كرد كه این چنین به متن جامعه آمده است و معاصر است و درباره مردم حرف می زند. اما در لابه لای متن ترانه و تصاویری كه او برای كلیپش برگزیده است استراتژی آشكاری وجود دارد كه او و ویدئو كلیپش را شایسته ملامتی عمیق كند: تنها به یك دلیل؛ ایمان آوردن به گزاره بسیارپرطرفدار اما بسیار خطرناك تقدیس صرف زندگی و لغو حضور مازاد زندگی در جامعه ای كه در شرایطی جنگی قرار دارد. گزاره ای كه نتیجه آن چیزی جز قربانی شدن خود زندگی نیست.در شرایطی كه زندگی به افعال زیستی و رفاه فرمی آن محدود شود آنچه باقی می ماند دیگر زندگی نیست. روشی شكلی برای ادامه حیات به هر شكل امكان دارد.آقای یراحی را رها می كردیم با بازی گوشیهای بچه گانه و ژورنالیستی اش اگر به همین گوشه و كنایه های معمول محدود می شد. اما یراحی نمونه خوبی جهت بررسی حیات جدید مد روشنفكری و متفاوت بودن در ایران است. ویدئو كلیپ مداما در حال تزریق الگوها و معیارهای جدید برای ارزش گذاری و قضاوت است. معیارهای كه نهایتا در بهترین حالت، نتیجه اش به بار آمدن یك روزمرگی در نهایت احترام «گیاهی» است. یراحی كاری ندارد كه برای چه انقلاب شد و برای چه جمهوری اسلامی به پا شد و برای چه جنگ شد. برایش فقط مهم این است كه همه بتوانند زندگی خوب و خوش و خرمی داشته باشند.زندگی مازادی ندارد؛ آرمان و ارزش والایی وجود ندارد و همه چیز در نهایت حالت خنثی است و او آنقدر ساده است كه نمی داند اگر زندگی به چیزی آویخته نباشد؛ تبدیل به سایه ای بی رمق و كشیده شده از روزمرگی خواهد شد و اگر مقرر است زندگی خوب و خوش و خرمی برای ایرانی ها به وجود آید در سایه همین آرمان هایی است كه برایش جان ها داده شده است و اتفاقا اگر مقرر است كسانی بعنوان اصلی ترین حامیان زندگی خوب و باآرامش در ایران معرفی شوند؛ همان كسانی هستند كه آرمانگرایانه به جنگ رفتند.۳. چه بلایی بر سر جامعه ایرانی آمده است كه هنرمندانش از آرمان بزرگ تغییر دنیا به ناتوانی در تغییر خود رسیده اند.روزگاری هنر اجتماعی و پیشرو در ایران، نماد جنبش، كنش و آرمانخواهی بود، كمونیست ها و لیبرال ها و مذهبیون می جنگیدند بر سر آرمان هایشان و حالا مدهای روشنفكری در ایران به روزگاری افتاده اند كه ترویجشان بیهودگی و چسبیدن به روزمره گیهاست و نمی داند كه در این میان بازنده اصلی همان زندگی ای است كه برایش سینه چاك می كند.زندگی ای كه مازادی ندارد كه برایش جنگیده شود و افقی ندارد كه برایش جان داده شود.این نمادی است برای وضعیت آنچه امروز در جریان روشنفكری جدید وتازه به دوران رسیده ایرانی موسوم است. با عوامانه ترین شیوه ها فكر و استدلال می كند و در عین حال دادش از زمین و زمان بلند است. نگاه تحقیرآمیز به مردم را حفظ نموده است و هیچ آرمان، هدف و ایده الی ندارد جز اینكه خوب بخورد و بخوابد و زندگی را منحصر كند در همین خوردن ها و خوابیدن ها و روزمرگی ها و تمام.در روزگاری كه جنگ بر سر آرمان ها و ایده آل ها در دنیا بالا گرفته است، كشور ایران به شكلی مستقیم در معرض جنگی نابرابر از جانب آمریكا قرار گرفته است كه كم از حمله نظامی آن ۸ سال ندارد و همان زندگی ای كه یراحی به دنبالش است در حال صدمه دیدن و ضربه خوردن مستقیم است؛ یراحی به راحتی وجود چیزی به نام آرمان در جامعه ایرانی را نادیده می گیرد.هنرمند ایرانی ظاهرا وضعیت خودش را با جامعه ایران اشتباه گرفته است. چیزی برایش نمانده است كه به آن تكیه كند و روزگار به آدم هایی كه به چیزی تكیه نمی كنند رحم نخواهد كرد.۳. محمود دولت آبادی چند ماه پیش در گفتگو با مهر درباره روزگار جنگ گفته بود و از اینكه همان زمان تیم چندده نفره ای از فعالان عرصه تئاتر را آماده كرده بود كه به جبهه ها بروند و حداقل كاری كه از دستشان برمی آید را برای جبهه ها انجام دهند؛ از دوستانش گفته بود كه مخالف جمهوری اسلامی هستند اما وقتی پای جنگ به وسط آمده است همه چیز را رها كرده اند و به استقبال خطر رفته اند كه اینجا دیگر شوخی بردار نبوده است. یا اصلا بگذارید به نمونه نزدیكتری در این روزها اشاره نماییم. فرهاد میثمی به اتهامات مختلف امنیتی در زندان است. او روز گذشته نامه ای از درون زندان اوین منتشر می كند و پس از اعتراضات به روند قضایی و... در بند پایانی می نویسد: داشتم روزنامه را ورق میزدم كه ناگهان چشمم بر مطلبی افتاد و همان جا خشكش زد! از قرار معلوم، وزارت امور خارجه ترامپ خواهان «آزادی» این مطالعه گر/كنش گر كوچك مدنی شده بود. در عجب شدم كه آخر چه نسبتی می توان یافت بین «امور خارجهٔ ترامپ» و «آزادی» و «اینجانب»!بیشتر جای آن دارد كه ما فرزندان ایران، آرزوی «آزادی» هر چه سریع تر ملت بزرگ آمریكا را از این بلای عظیم نابخردی و آرزوی بازگشت شان به دورهٔ خردورزانهٔ پیشین را بداریم؛ كه تداوم این وضع، نه فقط برای دو ملت، بلكه برای تمام «بشریت» مایهٔ رنج و خسارات روزافزون خواهد بود. از امثال جنابان ترامپ، پمپئو، بولتون خواهشمندم اشك تمساح حقوق بشری شان را جای دیگری بریزند.یشتر جای آن دارد كه ما فرزندان ایران، آرزوی «آزادی» هر چه سریع تر ملت بزرگ آمریكا را از این بلای عظیم نابخردی و آرزوی بازگشت شان به دورهٔ خردورزانهٔ پیشین را بداریم؛ كه تداوم این وضع، نه فقط برای دو ملت، بلكه برای تمام «بشریت» مایهٔ رنج و خسارات روزافزون خواهد بود. از امثال جنابان ترامپ، پمپئو، بولتون خواهشمندم اشك تمساح حقوق بشری شان را جای دیگری بریزند.دولت آبادی ها و میثم فرهادی ها جنگ را باور كرده اند و می دانند كه زندگی هم چیزی جز این نیست. جز اینكه در شرایط فعلی بجنگید و مازاد زندگی تان را حفظ كنید.پی نوشت: یراحی البته چند روز پیش در آخرین كنسرتش با لباس كارگران كارخانه نیشكر هفت تپه به روی سن رفت و در حركتی تحسین آمیز حمایت خود بعنوان بخشی از جامعه هنری ایران از حركت های اجتماعی ضدظلم رانشان داد. به جاست كه در شرایط پرسوءتفاهم فعلی نقدها و اتهاماتی كه متوجه یراحی می گردد این نكته را درنظر داشته باشد كه این حركت تحسین برانگیز افتخاری برای هنر ایرانی امروز ماست.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب