همزمان با هفتم تیر منتشر شد؛
ناگفته هایی پنهان از تاریخ انقلاب در زندگی و زمانه شهید بهشتی
كادو دونی: كتاب روایتی از زندگی و زمانه آیت الله سیدمحمدحسینی بهشتی اثر جعفرشیرعلی نیا، بعنوان اثری جامع و مفصل درباره این شخصیت، همزمان با سالروز هفتم تیر منتشر و به بازار نشر ارائه شد.
خبرگزاری مهر-گروه فرهنگ: انتشارات سایان كه به چاپ دانشنامه های تصویری در حوزه های مختلف اشتغال دارد، تاكنون چند عنوان درباره تاریخ انقلاب و دفاع مقدس به چاپ رسانده كه بعد از چند سال به محصولاتی مرجع و شناخته شده در این زمینه در بازار نشر تبدیل گشته اند. «دایره المعارف مصور تاریخ زندگی امام خمینی» و «دایره المعارف مصور جنگ ایران و عراق» و دو كتاب «روایتی از زندگی و زمانه حضرت آیت الله سیدعلی خامنه ای» و «روایتی از زندگی و زمانه آیت الله اكبر هاشمی رفسنجانی(از ولادت تا ارتحال)» همچون این عناوین هستند.
تهیه و گردآوری مطالب این كتاب ها به عهده جعفر شیرعلی نیا پژوهشگر تاریخ انقلاب و دفاع مقدس بوده كه اخیرا كتاب جدیدش با عنوان «روایتی از زندگی و زمانه آیت الله سید محمد حسینی بهشتی» توسط این ناشر با همكاری مجموعه فرهنگی شهدای سرچشمه منتشر و راهی بازار نشر شده است.
چند روز پیش نشست خبری این كتاب هم در مجموعه سرچشمه برگزار گردید تا كتاب پیش از عرضه اش معرفی شده باشد و حالا امروز، هفتم تیر كه سالروز شهادت شهید بهشتی و دیگر شهدای حزب جمهوری اسلامی است، پژوهش تازه شیرعلی نیا با دربرگیری ۱۵۰ سند و تصویر منتشرنشده به بازار عرضه شده است.
بازه زمانی مستندات این كتاب از سال ۱۳۰۷ یعنی تولد آیت الله بهشتی تا زمان آمدن به حوزه اصفهان، قم و تهران و در نهایت شهادتش در سال ۱۳۶۰ است. زندگی شهید بهشتی حتی در بحث ملی شدن صنعت نفت هم حاوی مستنداتی است و آن دوران را درك كرده است. وی در دادگاه های مصدق و تاجر هم حضور داشته و مطالب و تصاویری از كتاب مورد نظر، در این باره است.
مسئولان انتشارات سایان پیش از انتشار این كتاب در گفتگو با مهر، علت چاپ چنین كتابی را نبود منبعی موثق و جامع درباره این شخصیت مهم تاریخ معاصر ایران عنوان كردند.
حامد كفاش مدیر انتشارات سایان، در گفتگو با مهر درباره این كتاب اظهار داشت: در دایره المعارف مصوری كه مشغول آماده سازی اش هستیم، بحث رفتن شهید بهشتی به هامبورگ در سال ۴۴ تا سال ۴۹ كه به ایران باز می گردد، مطرح شده است. وی از سال ۴۹ تا ۵۷ در ایران و بطن نهضت انقلاب قرار داشته است. ایشان عضو شورای انقلاب اسلامی بوده و اسفند سال ۵۸ با حكم امام خمینی (ره) رئیس دیوان عالی كشور شد. در تولید این كتاب تلاش شده از مستندات استفاده شود؛ هم از حیث تصاویر هم اسناد مكتوب. از این منظر این دایره المعارف مصور، نخستین كتاب انتشارات سایان است كه حداقل حدود ۱۵۰ سند منتشرنشده در آن عرضه می شود؛ از دستخط های شهید بهشتی گرفته تا دیگر اسنادی كه از سال ۵۷ تا ۶۰ در تاریخ انقلاب به وجود آمده اند. تلاش هم كردیم كه اسناد مورد نظر، فقط مربوط به انقلاب نباشند و از سندهای جریان اپوزیسیون و مخالف هم برای این كتاب بهره برده ایم.
شیرعلی نیا هم خطاب به مخاطبان این كتاب نوشته است: «نكته دیگری كه شما را شگفت زده خواهد كرد، پنهان ماندن دیدگاه ها و فعالیت های اثرگذار آیت الله بهشتی است كه بعد از گذشت ۴ دهه از پیروزی انقلاب اسلامی عجیب می نماید.»
امام خمینی، آیت الله هاشمی رفسنجانی، آیت الله خامنه ای، ابوالحسن بنی صدر، حاج آقا رحیم ارباب، رضا پهلوی، محمدرضا پهلوی، محمدتقی مصباح یزدی، حجت الاسلام محمد مفتح، علامه محمدحسین طباطبایی، حجت الاسلام صادق خلخالی، مسیح مهاجری، محمدعلی رجایی، حجت الاسلام محمدجواد باهنر، حسن غفوری فرد، شیخ علی تهرانی، آیت الله مهدوی كنی، حسن آیت، آیت الله عظمی گلپایگانی، آیت الله موسوی اردبیلی، حجت الاسلام محمد منتظری، حجت الاسلام علی اكبر ناطق نوری، موسی خیابانی، مسعود رجوی، مهدی بازرگان، داریوش فروهر، محمدرضا كلاهی، امیرعباس امیرانتظام، محمد مصدق، عزت الله سحابی، حسن حبیبی، صادق طباطبایی، امام موسی صدر و... بخشی از اسامی و چهره هایی هستند كه حضورشان در تاریخ معاصر ایران بررسی شده است.
در قسمتی از متن كتاب كه مربوط بعنوان «التهاب جنگ داخلی و خارجی» است، می خوانیم:
هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس هم مفصل به سخنان رئیس جمهور پاسخ گفت و انتقادهای تندی از عملكرد بنی صدر انجام داد و جامعه در جریان اختلافات شدید سران سه قوه قرار گرفت. بهشتی در مصاحبه مطبوعاتی ۱۹ شهریور هم در این باره سخن گفت و آن جا كه از او پرسیدند آیا برنامه دیدار و جلسه ای با رئیس جمهور برای كاهش اختلافات نیست؟ اظهار داشت: «برنامه ای نیست، من چون بزودی یك مسافرت می روم و هفته آینده هم این دیدار را نخواهیم داشت؛ ازاین رو تردید دارم كه امروز یا فردا، این فرصت را خواهم كرد یا خیر، ولی فكر می كنم مفید باشد كه به هر حال، پیش از سفر هم دیداری داشته باشیم. می دانید كه این روزها گرفتاری همه ما زیاد است. امروز باید درباره نخست وزیری و دولت تصمیم گرفته شود، بلافاصله مسائل زیادی پیش می آید، به هر حال شاید بتوانیم این كار را انجام دهیم، چون خیلی مفید و خوب است تلاش می نماییم انجام دهیم.»
در تماسی كه خبرنگار مهر با جعفر شیرعلی نیا مولف این كتاب صورت داد؛ شیرعلی نیا گفتگو درباره ابعاد مختلف كتاب را به آینده موكول كرد و در عین حال اضافه كرد كه: هر نكته ای كه لازم است درباره كتاب بگویم و مخاطب بداند، در مقدمه كتاب ذكر شده است.
به همین مناسبت مقدمه كتاب كه در اختیار خبرنگار مهر گذاشته شده است منتشر می شود:
اتهام غیرمنصفانه
خبرنگار تلویزیون آلمان از او پرسید: «به شما لقب راسپوتین داده اند، آیا شما از این عنوان ناراحت می شوید؟» مكث كرد و گفت خودش هم شنیده اما: «خیلی غیرمنصفانه است.»
گریگوری راسپوتین كشیش اسرارآمیزِ دربار تزار روسیه بود كه تاثیر فراوانی بر اعضای دربار بخصوص ملكه داشت. اعتماد تزار و همسرش به او به حدی رسیده بود كه نقش اصلی را در عزل و نصب ها داشت و فساد فراوان و حتی قتل های بسیاری به او نسبت داده شده است.
مخالفان بهشتی
راسپوتین یكی از بدترین تعبیرهایی بود كه ضد بهشتی عنوان شد. نكته دراماتیك ماجرا این جاست كه كسی كه این تعبیر را بیان كرد هفتم تیر ۱۳۶۰ در كنار او به شهادت رسید.
محمد منتظری هرچند تعبیرهای بسیار تندی ضد بهشتی بیان كرد و در نشریه اش «پیام شهید» بارها به او تاخت اما در نهایت به نادرستی اندیشه هایش درباره بهشتی پی برد و پشیمان شد. او وقتی با روی بازِ دكتر مواجه گردید شگفت زده شد و گفت عجب جوانمردی است!
نسبت های تلخ و ناروا درباره ی بهشتی كم نبود. یكی از آن ها هم كه او را آزرده بود شعار «بهشتی، بهشتی، طالقانی را تو كشتی» بود كه توسط سازمان مجاهدین خلق بر سر زبان ها افتاد. نشریه سازمان مجاهدین هم به شدت ضد او مطلب منتشر می كرد و همواره تلاش داشت او را متخصص زدوبند با آمریكا، طرفدار چماق داری و... نشان دهد. وقتی «پیام شهید» محمد منتظری هم شبیه بعضی از آن حرف ها را درباره بهشتی منتشر می كرد، حتی بعضی از دوستداران بهشتی هم دچار تردید می شدند.
برخی هم مانند بنی صدر، بهشتی را جدی ترین رقیب در كسب موفقیت های سیاسی می دانستند و شدید ضد او حرف زدند و كار كردند. قدرت طلبی و انحصارطلبی، افترا اصلی این گروه درباره ی آقای بهشتی بود كه البته منحصر به افرادی مانند بنی صدر نبود بلكه در بین روحانیون هم برخی این چنین می اندیشیدند.
در این میان برخی به عملكرد بهشتی در قوه ی قضاییه یا جاهای دیگر انتقاد داشتند و به نظر می رسید انتقادشان غیرسیاسی است اما در هیاهوی سال های ملتهب اولِ انقلاب آن چه فضا را تسخیر می كرد انتقادهای اینچنینی نبود، بلكه حجم شدید تبلیغات منفیِ سیاسی، تهمت و انتساب های غیرواقعی درباره او بود؛ از ثروت افسانه ای گرفته تا همسر آلمانی و... و.
بهشتی از نگاه غیرایرانی
هرچند بهشتی ۵ سال در بندر هامبورگ آلمان زندگی كرده و به كشورهای مختلف اروپایی سفر كرده بود و با رسانه های اروپایی هم مصاحبه هایی داشت اما در آستانه ی اوج گیری انقلاب برای مقامات خارج از ایران بخصوص آمریكایی ها شخصیتی جذاب برای بررسی گردید.
پیش از انقلاب او را با عبارت هایی مانند «نایب امام خمینی در ایران» و «مدیر اجرایی قدرتمند آیت الله خمینی» توصیف می كردند. اسناد آمریكایی نشان داده است آن ها قبل و بعد از پیروزی انقلاب تلاش بسیاری برای مذاكره با بهشتی انجام داده اند. در گزارش های آمریكایی دكتر بهشتی فردی اندیشمند توصیف شده كه كسانی كه با وی در تماس بوده اند را تحت تاثیر قرار داده است. او را یكی از معدود رهبران مذهبی معرفی كرده اند كه جهان مدرن را به وضوح درك می كند. او را مطلوب ترین مقام ایرانی برای مذاكره معرفی كرده اند؛ بعنوان كسی كه اندیشه هایش واضح، جدی و منسجم است و بیش از آنچه می تواند انجام بدهد تعهدی نخواهد پذیرفت؛ نقطه نظرات دیگران را درك می كند حتی اگر آن ها را قبول نداشته باشد و حرف های تبلیغاتی بی اساس یا دروغ نمی گوید.
آیت الله بهشتی زبان انگلیسی، عربی و آلمانی را می دانست و در مذاكرات و یا مصاحبه های مطبوعاتی گاه با این زبان ها سخن می گفت.
دوستداران بهشتی
روی دیگر شناختِ بهشتی، توصیفِ كسانی است كه او را بعنوان مدیری قوی و عالمی باسواد و دین دار می شناختند. در سال های اولیه ی انقلاب سخن امام خمینی برای خیلی از مردم ملاك تصمیم گیری درباره افراد بود. هرچند در زمان حیات دكتر بهشتی در برابر هجوم شدید به او امام چندان در دفاع سخن نگفت، اما بعد از شهادتش وقتی از مظلومیت بهشتی گفت، جو را به یك باره به طرز عجیبی تغییر داد. تعبیر اصلی را سه روز بعد از شهادتش به كار برد و اظهار داشت كه بهشتی مثل یك ملت بود برای این ملت. دوستداران بهشتی او را در عین مظلومیت، مردی مقتدر و دبیركلی قوی برای حزب جمهوری و مدیری مناسب برای عبور قوه قضاییه از آشفته بازار بعد از انقلاب می دانند و معتقدند اگر بهشتی نبود انقلاب در اختیار كسانی قرار می گرفت كه چندان به پسوندِ اسلامی آن علاقه نداشتند.
هجمه های پیش از انقلاب
بهشتی تنها بعد از پیروزی انقلاب در معرض این قضاوت های گوناگون نبود؛ او پیش از پیروزی انقلاب هم دوستان و دشمنان دوآتشه ای داشت. از سویی فعالیت هایی كه برای وحدت شیعه و سنی در آلمان انجام داده بود برایش افترا سنی گری و وهابی گری به دنبال داشت و از جانب دیگر انتقادهایی كه درباره ی مجالس مرسومِ روضه خوانی داشت دشمنی هایی برایش به ارمغان آورده بود. او هرچند منتقد برخی اندیشه های دكتر شریعتی هم بود اما به شدت از او دفاع می كرد. از همه مهم تر منتقد برخی مرسوماتِ دنیای روحانیت بود.
كافی است برخی سخنان او را یك بار مرور كنید: «بیایید همكاری كنید تا رابطه بین عالِم دینی و مردم از رابطه منحرف منحط ذلت آور مرید و مرادی خارج شود و تبدیل گردد به رابطه عالم و متعلم»، «من نمی دانم این چه انحراف مزاجی در جامعه ماست؟ اصلا مثل این كه خوشش می آید مرادی داشته باشد كه به او ارادت بورزد و خیلی خوشش نمی آید كه معلم و مربی موثری داشته باشد.»؛ «ممكن است یك روحانی زندگی اش را خیلی ساده و پارسایانه كند؛ این آسان است و خیلی مشكل نیست. امكان دارد از سر خیلی چیزها بگذرد، اما سر ریاست و آقایی و صلوات ختم كردن ها پای خیلی ها لغزیده و می لغزد.»؛ «طرز عمل مدعیان دین، دینداری و راه خدا در طول تاریخ یكی از زمینه های پیدایش تفكرات ویرانگر ماكیاولی بوده است.»
بهشتی شخصیت منحصربه فردی داشت كه از اصولش كوتاه نمی آمد. در دوره ای كه بوسیدن دست امام خمینی امری رایج و پسندیده بود و حتی تاجر و بنی صدر هم دست آیت الله را بوسیده بودند، او به این كار اعتقادی نداشت و می گفت دست هیچ كس را نبوسیده است.
فصل های این كتاب
شناخت مردی با این همه تعبیرهای متضاد كه درباره او شده می تواند موضوعی بسیار جذاب باشد كه ما آن را در این كتاب در ۶ فصل روایت كرده ایم.
فصل اول با عنوان «در جستجوی دین و فلسفه» زندگی و زمانه ی او از تولدش در سال ۱۳۰۷ تا سال ۱۳۴۳ را روایت می كند. از كودكی، مدرسه و حوزه اصفهان تا حضور در حوزه علمیه ی قم و حضور در دانشگاه تهران و گرفتن لیسانس. در كنار این امور زبان انگلیسی را هم یاد گرفت و سال ۱۳۳۰ سواد حوزوی خوبی داشت. لیسانس فلسفه بود و در آموزش وپرورش بعنوان معلم انگلیسی و عربی مشغول شد. سال ۳۴ مدرسه دین و دانش را با بعضی از دوستانش تاسیس كردند. در همین مدرسه بود كه برای روحانیونِ داوطلب، درس های زبان، فیزیك و سایر علوم روز را برگزار كردند و به تدریج بنیانگزار مدرسه ای نو با محتوای آموزشی متفاوت از مرسومِ حوزه ی علمیه شدند. در تحقیق هم متمركز بود و از اواخر دهه ۲۰ و آغاز دهه ۳۰ با مسایل سیاسی نهضت نفت پیوند نزدیكی خورد و در نهضت امام خمینی در اوایل دهه ۴۰ نقش ایفا كرد. اما مدتی بعد از تبعید آیت الله خمینی، او هم ایران را ترك كرد و به بندر هامبورگ در آلمان غربی رفت. این فصل تمام جزئیات این وقایع را مرور می كند.
فصل دوم «مركزی اسلامی برای اروپا» نام دارد كه فعالیت های وی را در دوره پنج ساله حضورش در اروپا روایت می كند؛ دورانی كه بعنوان امام جماعت مسجد ایرانی ها به هامبورگ رفت و با رونق دادن به فعالیت های مسجد و تاسیس مركز اسلامی هامبورگ و ارتباط با دانشجویان ایرانی و اندیشمندان مسلمان و غیرمسلمان توانایی های جدیدی از خود نشان داد.
فصل سوم با نام «پیروزی بعد از ناامیدی» زندگی و زمانه بهشتی بعد از بازگشت به ایران در سال ۴۹ تا پیروزی انقلاب در سال ۵۷ را روایت می كند. در فعالیت های وی در این سال ها همچنان دغدغه ی تعلیم، تربیت و تحقیق، بسیار پررنگ است. جلسات درس، امور مدرسه حقانی، مشغولیت در حوزه تالیف كتاب های درسیِ مدارس و بنیان گذاری تحقیقات وسیع اسلامی از فعالیت های مهم وی در این سال ها بود؛ فعالیت هایی كه نظم شدیدی بر آن حاكم بود و گاه اصرار برای رعایت این نظم دلخوری هایی برای دوستان نزدیك او همانند مطهری، باهنر و دیگران پیش می آورد.
علاوه بر نزدیكی و دوستی با آقای مطهری، در زمینه مسایل مختلف اختلاف نظرهایی با او داشت، بخصوص درباره دكتر شریعتی كه این اختلاف دیدگاه را با برخی اساتید مدرسه حقانی همچون مصباح یزدی هم داشت. نقش وی در سازماندهی روحانیت برای مبارزه، تعامل او با سازمان هایی مانند مجاهدین خلق، سفر دوباره او به اروپا و دیدار و گفتگو با امام در پاریس و تشكیل جلسات شورای انقلاب و مذاكره با سران ارتش بعضی از نكات این فصل است.
فصل های چهارم، پنجم و ششم، حدود سه سال از زندگی او بعد از پیروزی انقلاب را مرور می كنند؛ سال هایی با حوادث و تحولات بسیار زیاد.
فصل چهار «یك سال پرچالش» نام دارد و از بهمن ۵۷ تا بهمن ۵۸ را مرور می كند؛ از دولت موقت و چالش های آن گرفته تا شورای انقلاب، از تاسیس حزب جمهوری و فعالیت حزبی تا مجلس خبرگان قانون اساسی و از تدوین قانون اساسی تا حاشیه های تصرف سفارت آمریكا.
فصل پنجم از نخستین انتخابات ریاست جمهوری تا یك سال بعد از آن را روایت می كند و «حاكمان ناهماهنگ» نام دارد. چند هفته بعد از انتخاب بنی صدر به ریاست جمهوری، بهشتی هم از جانب امام به ریاست دیوان عالی كشور منصوب می گردد. در این فصل علاوه بر روایتِ مسایل مهم قوه ی قضاییه، چالش های حزب جمهوری، مجلس و نخست وزیر با رئیس جمهور روایت می گردد. این فصل با حادثه ی ۱۴ اسفند ۵۹ در دانشگاه تهران تمام می شود.
فصل آخر كه نامش «آخرین فصل زندگی» است از آغاز بهار ۶۰ تا ۷ تیر و انفجار حزب جمهوری را روایت كرده است. بهاری كه مهم ترین تحولات تاریخ جمهوری اسلامی در آن روی داد. همینطور دو پرونده ی مهم درباره ی بهشتی و تهمت ها، و رابطه ی او و سازمان مجاهدین خلق، از مطالب این فصل است.
شكل گیری این كتاب
ایده اولیه این كار توسط برادر عزیزم، دكتر محمدرضا زائری مدیرِ وقتِ مجتمع شهدای انقلاب اسلامی(یادمان شهدای هفتم تیر) عنوان شد كه با همراهی و یك دلی كار را آغاز كردیم. در ابتدا بنا بود كتابِ كم حجمی باشد اما در مراحل كار به این نتیجه رسیدیم كه كار كاملی انجام دهیم. تجربه شیرین همكاری با حجت الاسلام زائری را پیش تر هم داشتم كه در این پروژه دوباره تجربه كردم.
پس از او هم برادر عزیزم آقای سعید گلشناس مدیر جدید مجموعه سرچشمه با پی گیری جدی، مسئولانه و قابل تقدیر، مقدمات انتشار كتاب را فراهم نمود. در این مرحله، معاون فرهنگی قوه قضاییه، حجت الاسلام والمسلمین دكتر هادی صادقی و دكتر سیدمحمدرضا خوشرو با نگاه باز و قابل تقدیر به كمكِ انتشار و ترویج این كتاب آمدند.
از سوی دیگر آن چه در حوزه تاریخ نگاری تصویری پیش از این كار انجام داده بودم با همراهی یك تیم حرفه ای از نشر سایان بود. بعد از آماده شدن متن از آقای حامد كفاش مدیر انتشارات سایان خواستم در مراحل به ثمررسیدنِ نهایی پروژه مرا تنها نگذارد. برای نهایی كردن كتاب از همراهی آقای سلمان رئیس عبداللهی بهره بردم و خوشبختانه در این میانه تفاهم شد كه كتاب به صورت مشترك میان موسسه شهدای انقلاب اسلامی و نشر سایان منتشر شود. با نگاه فرهنگی و دقیق دكتر زائری و آقای گلشناس، در كنار مدیریت آقای حامد كفاش و با مدیریت هنریِ آقای سلمان رئیس عبداللهی صفحاتی متفاوت خلق شد.
روش تحقیق
برای این كتاب چند مرحله تحقیق انجام شده است. در مرحله اول بر مبنای منابع آشكار و منتشرشده و همینطور آثار دكتر بهشتی تحقیق كاملی انجام شد. مرحله دوم بر مبنای مصاحبه هایی بود كه توسط دو مركز انجام شده بود؛ مركز اسناد انقلاب اسلامی كه با همراهی مدیران مركز بخصوص آقای روزی طلب و آقای میردار مصاحبه ها در اختیار بنده قرار گرفت و مصاحبه های انجام شده در بنیاد نشر آثار و اندیشه های شهید دكتر بهشتی. مرحله سوم بررسی اسناد فراوانی است كه در این سال ها در بنیاد نشر آثار و اندیشه های شهید دكتر بهشتی جمع آوری شده است كه با همراهی دكتر علیرضا بهشتی سخاوتمندانه در اختیار ما قرار گرفت. در این مرحله خیلی از اطلاعات منتشرشده پیشین با اسناد متقن محك زده شد و چه بسیار كه برخی وقایع تاریخی با آن چه در بعضی منابع پیشین دیده اید تفاوت هایی داشته باشد كه در این مرحله آن ها را بررسی نموده و برخی اطلاعات نادرست پیشین را اصلاح كردیم. همینطور مذاكرات منتشرنشده شورای انقلاب كه در این كتاب استفاده شده بر غنای كار افزوده است.
نكته دیگری كه باید به آن اشاره كنم این است كه در وقایع تاریخی، پشت پرده های فراوانی وجود دارد كه افراد بعد از دوره های ملتهب تاریخی به تدریج روایت خویش را بازگو می كنند و نظرات خویش را در طول زمان می گویند و البته گاهی هم به نكته های جدیدی می رسند اما آن را در قالب نكته های تاریخی بیان می كنند. بعنوان مثال بنی صدر تابحال در سال های مختلف چندین بار به صورت مفصل درباره وقایع ملتهب سال های ۵۷ تا ۶۰ سخن گفته و یا مهندس تاجر هم همین طور اما در این میان دكتر بهشتی تنها ۷ روز بعد از بركناری بنی صدر از ریاست جمهوری، ترور شد و فرصتی نداشت تا به تدریج برخی پشت پرده ها را كه تنها خود وی در جریانش بود توضیح دهد. كاش بهشتی هم فرصت روایت بعضی از ناگفته ها بخصوص از سال آخر عمر خویش را داشت تا تحقیقِ ما بسیار كامل تر می شد اما پدیده شوم ترور، این بخش از تحقیق را برای همیشه ناتمام گذاشت.
در این كتاب، اسناد بسیاری را می بینید كه از این جهت نسبت به كتاب های پیشین قدمی كاملا متفاوت برداشته شده است.
آقای مرتضی پایدار در مراحل تحقیق، همراهی ارزشمندی داشت همینطور آقای جواد كلاته عربی كه در بخشی از تحقیق زندگی دكتر بهشتی در پیش از انقلاب زحمت زیادی كشید. همینطور از آقایان حسین قاضی زاده و حمید آجرلو به علت همراهی شان در بخش هایی از تحقیق تشكر می كنم.
همچون كارهای پیشین از گروهی از اساتید و كارشناسان برای خواندن متن و ارائه نظرها و پیشنهادهایشان بهره برده ام. در این زمینه از دكتر علیرضا بهشتی و همینطور دكتر رسول جعفریان، دكتر عباس سلیمی نمین، دكتر حسن بهشتی پور، آقای قاسم تبریزی، دكتر محمدجواد مرادی نیا، دكتر حسام الدین آشنا، حجت الاسلام سید مهدی خاموشی و حجت الاسلام رضا غلامی سپاسگزارم و همینطور از همراهی پرارزش آقای حامد شفیق در مراحل نهایی به ثمر رسیدن این اثر تشكر می كنم.
دوستان عزیزم این یك روایت از زندگی و زمانه آیت الله بهشتی است كه بطور قطع روایت نهایی نیست و نیازمند همراهی شما در نقد این اثر هستیم. امید است كه دریغ نفرمایید.
جعفر شیرعلی نیا
بهار ۱۳۹۷
این كتاب با ۳۶۴ صفحه مصور رنگی، شمارگان ۵ هزار نسخه و قیمت ۱۰۰ هزار تومان انتشار یافته است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب